MDM – ostatnia prosta.

Zaczęło się w 2014 roku. Najpierw nieco niemrawo, później po liftingu związanym z nowelizacją ustawy osiągnięto zainteresowanie przekraczające limity wypłat przewidziane w ustawie. Program MDM w 2018 roku dobiegnie końca. Teoretycznie z dniem 30 września. Praktycznie w pierwszych dniach stycznia. Zainteresowanie „dogrywką” z sierpnia 2017 roku wskazuje, że nie ma co liczyć na inny scenariusz.

Dla tych którzy skorzystali już z programu MDM, a także dla tych którzy zmierzą się z wyścigiem o przyznanie limitu w styczniu 2018 roku, przygotowałem kilka informacji, o których warto i należy pamiętać. Wszak sam MDM to nie tylko przyznanie środków na zakup, ale także zobowiązanie się wobec ustawodawcy do zachowania pewnych wytycznych.

Zasady MDM w skrócie

Opublikowanych w sieci treści dotyczących zasad programu jest tak wiele, że nie widzę sensu powtarzać ich szczegółowo w tym wpisie. Podstawowa sprawa to fakt, iż wsparcie ukierunkowano na zakup pierwszego lokalu lub domu mieszkalnego (pierwsze oznacza, że nigdy nie można było posiadać własnej nieruchomości). W przepisach dopuszczono także wsparcie dotyczące budowy własnego domu, lecz w tym wypadku pomoc oparto o zwrot VATu (popularność tego rozwiązania nie może się jednak równać z zakupem nieruchomości). Program objął dofinansowaniem tak singli, jak i małżeństwa w kalendarzowym wieku wnioskodawcy do 35 roku życia. Dla wychowujących trójkę dzieci to ograniczenie zniesiono. Wsparto zakup lokali mieszkalnych do 75 m2 jak i domów jednorodzinnych do 100 m2. Dla rodzin z trójką dzieci, powyższe limity metrażu podniesiono o 10 m2. Początkowo wspierano tylko rynek pierwotny. Po nowelizacji z roku 2015 także rynek wtórny. Wybór nieruchomości podlegających pod program ograniczono zastosowaniem limitów cenowych.

Program połączono z procedurą ubiegania się o kredyt hipoteczny. Postawiono wymóg finansowania przy pomocy kredytu przynajmniej 50% wartości nieruchomości i zastosowanie minimum 15 letniego okresu kredytowania.

MDM w styczniu 2018 roku. Ostatni moment.

Publikując wpis pozostaje miesiąc do „otwarcia okienka wypłat”. Na rynek mieszkaniowy Bank Gospodarstwa Krajowego przetransferuje z pomocą wnioskodawców pozostałe na 2018 rok, 381 mln złotych. Uwzględniając fakt, że w sierpniu 2017 roku 69 mln rozeszło się w 6 godzin, powtórka takiego tempa działania wskazuje na 33-34 godziny robocze. Realnie szacuję to na 4 dni czystego szaleństwa we wprowadzaniu i rejestrowaniu wniosków przez pracowników banków. Przestrzegałem przed takim tempem w lipcu – „Zabrzmi śmiesznie, ale mogę zakładać jednodniową rozgrywkę dla tej puli”. Więcej tutaj.

Cóż zrobić aby maksymalnie wspomóc szansę na otrzymanie dopłaty? Wystarczy:

  1. mieć już wybrane mieszkanie spełniające wymogi programu oraz podpisaną umowę zobowiązującą ze zbywcą,
  2. mieć zweryfikowaną zdolność kredytową,
  3. ustalić szczegóły dotyczące procesu bankowego, skompletować pełną dokumentację i podpisać bez zwlekania stosowne dokumenty,
  4. zarezerwować sobie czas w pierwszych dniach stycznia 2018 roku na ewentualne uzupełnianie i korygowanie dokumentacji.

Słowo „wystarczy” może co niektórych zirytować. Kryje się za nim kawał pracy do wykonania. Dla nie wtajemniczonych w procesy wewnętrzne banków dotyczące kredytów hipotecznych jest to poważne wyzwanie. Mówiąc zupełnie realnie, dla osób, które nie rozpoczęły dotychczas poszukiwań nieruchomości spełniającej tak ich oczekiwania, jak i wymogi programu, grudzień 2017 może okazać się „za krótkim”. Warto mieć do pomocy kogoś doświadczonego w temacie pozyskiwania takiego finansowania.

O czym pamiętać w programie MDM?

Dla tych co planują, jak i tych co już skorzystali z dopłat w programie MDM, przypominam kilka kwestii z ustawy. Warto je zachować w pamięci. Obejdzie się bez rozczarowań i negatywnych konsekwencji.

Dofinansowanie z tytułu urodzenia dziecka

Istnieje możliwość uzyskania dodatkowego, jednorazowego dofinansowania z tytułu urodzenia trzeciego lub kolejnego dziecka, lub przysposobienia dziecka będącego trzecim lub kolejnym dzieckiem w sytuacji, gdy od zawarcia umowy ustanowienia lub przeniesienia własności mieszkania minęło nie więcej niż 5 lat, a także:

  • po zaistnieniu powyższego zdarzenia nabywca wychowuje przynajmniej troje dzieci (ustawa precyzuje to konkretnie: 1) małoletnich dzieci, 2) dzieci bez względu na wiek, gdy otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, 3) dzieci do ukończenia przez nie 25 roku życia, uczących się w szkołach oraz kolegiach pracowników służb społecznych w myśl przepisów ustawy Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59 i 949);
  • nabywca w okresie 6 miesięcy od dnia wystąpienia powyższego zdarzenia, złożył wniosek w sprawie dofinansowania za pośrednictwem banku go kredytującego,
  • w wyniku zaistnienia powyższego zdarzenia, nie zostało udzielone dodatkowe finansowe wsparcie innemu nabywcy.

Powyższe dofinansowanie ma postać jednorazowej wypłaty na rachunek kredytowy banku, w którym kredytobiorca uzyskał kredyt hipoteczny w oparciu o regulacje programu MDM. Bank „niezwłocznie po wpływie środków” dokonuje obniżenia kapitału kredytu o kwotę dodatkowego wsparcia. Spłata części kredytu wyniesie 5 proc. kwoty określonej zgodnie z limitami cenowymi obowiązującymi w dniu składania pierwotnego wniosku o zakup mieszkania / domu. Wzór jest prosty.

wysokość dodatkowego wsparcia z tytułu urodzenia dziecka (dalej WdW) = A x B x 5%

gdzie:

A – to limit cenowy w postaci średniego kosztu odtworzenia 1 m² powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych z dnia składania pierwotnego wniosku,

B – to powierzchnia użytkowa zakupionego mieszkania (nie więcej niż 50 m², lub 65 m² dla wychowujących trójkę lub więcej dzieci).

Przykład:

limit cenowy 1 m² powierzchni z dnia złożenia pierwotnego wniosku wynosił 4000 zł. Nieruchomość ma powierzchnię 75 m². Została nabyta przez:

1. małżeństwo wychowujące na dzień zakupu jedno dziecko
WdW = 4000 zł x 50 m² x 5%
wynik 10.000 zł (dofinansowanie przy trzecim dziecku)

2. małżeństwo wychowujące na dzień zakupu troje dzieci
WdW = 4000 zł x 65 m² x 5%
wynik 13.000 zł

Takie tam niewinne zobowiązanie w programie MDM

W sytuacji, gdy nabywca ubiegający się o przyznanie dofinansowania jest/był w danym momencie najemcą lokalu mieszkalnego, lub przysługuje/przysługiwało mu spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, zobowiązany jest /był w terminie 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy o ustanowieniu lub przeniesieniu własności mieszkania/domu do:

  • rozwiązania umowy najmu i opróżnienia lokalu mieszkalnego,
  • zrzeczenia się spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na rzecz spółdzielni mieszkaniowej i opróżnienia tego lokalu.

Chociaż w ustawie nie odnalazłem sankcji z tego tytułu, warto o tym pamiętać. Gdyby ktoś zaczął szukać oszczędności w programie… lepiej wątku nie rozwijać.

Nabycie własności nieruchomości

Ten wątek odniosę zarówno do sytuacji tuż przed, jak i po nabyciu nieruchomości z pomocą dofinansowania.

Program MDM został stworzony z myślą dofinansowania nabycia pierwszego mieszkania/domu. Będąc kiedykolwiek właścicielem nieruchomości umożliwiającej spełnienie potrzeb mieszkaniowych przed bieżącym zakupem, niestety nabywca zostanie wykluczony z możliwości dofinansowania. Nie ma tutaj znaczenia także fakt, że daną nieruchomość otrzymano w drodze spadku. Należy mieć to na uwadze, zwłaszcza w sytuacji, gdy pomiędzy złożeniem wniosku o dopłatę, a przeniesieniem własności minie spory okres czasu, a w międzyczasie wystąpi sytuacja nabycia spadku. Najprostszym przykładem może tu być kredytowanie nabycia nieruchomości od dewelopera będącego w początkowej fazie inwestycji. Odległość czasowa od podpisania umowy przedwstępnej, uruchomienia kredytu, do przeniesienia własności może wynosić wiele miesięcy.

O ile przed terminem nabycia nowej nieruchomości sytuacja spadkowa nie chroni przed utratą przyznanej dopłaty, o tyle po nabyciu nieruchomości ten problem nie wystąpi. Spadek jest wyjątkiem od reguły zwrotu dopłat w wyniku nabycia prawa własności lub współwłasności innego lokalu mieszkalnego, budynku mieszkalnego czy też spółdzielczego własnościowego prawo do lokalu mieszkalnego w całości lub w części.

Czego nie wolno zrobić korzystając z programu MDM?

Pod sankcją zwrotu udzielonej dopłaty, nabywca nieruchomości w okresie 5 lat od dnia zawarcia umowy ustanowienia lub przeniesienia własności mieszkania / domu nie może:

  • dokonać zbycia prawa własności lub współwłasności tego mieszkania,
  • wynająć lub użyczyć nabytego mieszkania innej osobie;
  • dokonać zmiany sposobu użytkowania tego mieszkania w sposób uniemożliwiający zaspokajanie własnych potrzeb mieszkaniowych,
  • dokonać wcześniejszej spłaty całości kredytu, lub jego części w przekraczającej wysokość udzielonego dofinansowania,
  • nabyć nieruchomości, poza drogą spadkową, o czym wspomniałem w poprzednim wątku.

Gdyby jednak taka sytuacja miała miejsce, wówczas koniecznym będzie zwrot dopłat. Kwotę tą wylicza się w odniesieniu do ilości miesięcy pozostałych do upływu wspomnianego okresu 5 lat (60 miesięcy). A więc, gdyby sytuacja ta miała miejsce w 48 miesiącu trwania okresu obostrzenia, wówczas należałoby zwrócić część dopłaty przypadającą na okres 12 miesięcy, a więc 1/5 przyznanej dopłaty (wedle wzoru:  kwota dopłaty x [ilość miesięcy pozostała do zakończenia okresu 5 lat podzielona przez 60 miesięcy]).

Chociaż program się kończy, zwrot VAT trwać będzie dalej.

Dla tych co widzą tylko bliski finał programu MDM, mała ciekawostka. Program mimo wszystko będzie trwał nadal, niejako „w tle”. Niby jak?

W ustawie o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi, wprowadzono zapisy dotyczące częściowego zwrotu VAT dla osób fizycznych, które po 1 stycznia 2014 roku poniosły wydatki na zakup materiałów budowlanych. Zwrot ten jest co prawda realizowany z budżetu państwa, a nie z Funduszu Dopłat, tak jak to ma/miało miejsce w przypadku jednorazowego dofinansowania nabycia nieruchomości, ale dotyczy go ta sama ustawa, potocznie zwana ustawą MDM.

Na potrzeby tego wpisu wskażę tylko, że o zwrot wydatków będzie można się ubiegać w związku z poniesionymi wydatkami w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych wynikających z budowy domu, albo nadbudowy, rozbudowy budynku mieszkalnego, czy przebudowy budynku niemieszkalnego lub też jego części na potrzeby mieszkaniowe. Kluczowym jest rozpoczęcie przedsięwzięcia budowlanego w oparciu o pozwolenie na budowę wydane po 1 stycznia 2014 roku, albo na podstawie zgłoszenia budowy. Zwrot VAT odbywać się będzie w oparciu o faktury wystawione dla osoby fizycznej do dnia 30 września 2018 roku. Terminem granicznym wystąpienia o zwrot VAT będzie 31 grudnia roku, w którym zgodnie z prawem miało miejsce przystąpienie do użytkowania  wybudowanego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego. Termin ten nie jest wskazany jako termin „zamknięty” konkretną datą, a więc o MDM-ie teoretycznie jeszcze będzie można mówić nieco dłużej.

Pozdrawiam

 

Dziękuję, że dotarłeś aż tutaj. Może zostaniesz czytelnikiem na dłużej? Kolejny wpis już niebawem.

Chcesz być zawsze na bieżąco?

Zapisz się do newsletter’a!

Proszę czekać...

Dziękuje za zapis do newslettera!

Jeśli podobał Ci się ten wpis będę wdzięczny za jego udostępnienie. Nie mam co ukrywać, że polubienie strony na Facebooku i każdy komentarz na blogu są dla mnie wielką motywacją do dalszej pracy.

Powiązane wpisy:

Tagi: